Maturidi’nin Fıkhi Yönü ve Metodu
Prof. Dr. Talip ÖZDEŞ
Eşyanın ve kâinatın yaratılmasında hikmetler arayan Mâturidî, Allah’ın insanlar için koymuş olduğu hükümlerin de belli hikmetlere dayandığını, bu anlamda hiçbir hükmün mesnetsiz ve hikmetsiz olamayacağını her fırsatta vurgulamıştır. Ona göre fıkh ve hikmet arasında sonuç itibariyle bir ilişki vardır ve içtihadın amacı, sadece hükmün zahirine ulaşmak değil, hükümlerin atında yatan hikmetlere, gerçek mânâ ve maksatlara ulaşmaktır.
Onun ulaştığı sonuçlar, hayattan ve yaşanan gerçeklerden uzak, sadece lafızların ve onların zahiri anlamlarının oluşturduğu alan içerisinde sıkışıp kalan sonuçlar değil, aksine, mümkün olabildiği kadar Kur’an’ın genel amaç ve hedeflerinin yön verip belirlediği, yaşadığı çağın fikri ve felsefî gelişmelerinin, mensubu olduğu bilim ve sosyal çevresinin oluşumuna hizmet ettiği bütün bir İlmî ve kültürel alt yapının, zihnî ve rûhî yeteneklerin harekete geçirilmesiyle varılan sonuçlardır.
