Türki Kavimlerin Din Anlayışının Kurucu Unsurları : HANEFİLİK VE MATURİDİLİK

Türki Kavimlerin Din Anlayışının Kurucu Unsurları : HANEFİLİK VE MATURİDİLİK Prof. Dr. Sönmez KUTLU Türklerin din anlayışının kurucu unsuru Hanefilik-Maturidilik ve Yesevilik onların kurucu unsuru ise akıl ve özgürlüktür. Ebu Hanife’nin akıl taraftarlığı ve imanda eşitlik fikri. Türklerin İslam’a girmesini kolaylaştırmıştır. Ayrıca Müslümanlar arasında ayrımcılığın kaldırılmasına belli düzeyde katkıda bulunmuştur. Ebu Hanife’nin fıkhî görüşleri Türklerin günlük hayatlarını ve ibadetlerini düzenleme konusunda yol gösterici olmuştur. İmam Maturidi, Türklerin İslam anlayışının itikadi cephesini sağlam temeller üzerine kurmakla onlara asırlarca sürecek güçlü devletler kurmalarının fikri ve felsefi zeminini hazırlamıştır. Ahmet Yesevi de, bu…

DEVAMINI OKU

Orta Asya’da Türkler ve İslam Tasavvuru

Orta Asya’da Türkler ve İslam Tasavvuru Prof. Dr. Sönmez KUTLU Hanefi-Mâturîdîlikte insan tasavvuru ile ilgili bir hususa daha dikkatlerinizi çekmek istiyorum. Bu anlayışa göre, “İnsan muhteremdir. Çünkü Allah’ın onu en güzel şekilde yaratmıştır. İnsanların farklı düşünmesi, şirk koşması veya küfür fiilini işlemesi onu necis kılmaz.” Kur’an-ı Kerim’de Mescid-i Haram’a girme konusunda bir ayette inançsızlar “necis” olarak tanımlanmaktadır. Mâturîdî ayetin açıklamasında insanın necis olamayacağını, onun mükemmel bir şekilde yaratılmış olduğunu şu ifadeleriyle açıklamaktadır: “İnsan necis bir varlık değildir, necis olan onun küfür fiili ve ibadetleridir.” Bu yaklaşım, oldukça ilginç bir yaklaşımdır.…

DEVAMINI OKU

İmam Maturidi’nin Akla ve Düşünmeye Verdiği Değer

İmam Maturidi’nin Akla ve Düşünmeye Verdiği Değer Prof. Dr. Ahmet AK İmam Maturidi, büyük bir Türk alimidir. O, Hanefi bir fakih, büyük bir müfessir ve Ehl-i Sünnet’in Maturidilik kolunun imamıdır. O, hayatı boyunca sadece hocalarından ve eserlerinden istifade etmekle kalmamış, aynı zamanda dönemindeki diğer din ve mezheplere ait kaynakları da incelemiştir. İncelediği ve atıfta bulunduğu eserler arasında Aristo’nun “Organon’’ adlı eserinin de olması ve üzerinde durduğu konuları sistematik bir şekilde işlemesi Maturidi’nin mantık ilmine ve felsefi birikime de sahip olduğunu göstermektedir. İmam Maturidi’ye göre Allah, insanın kendisini geliştirmesi için iki…

DEVAMINI OKU

Maturidilerde Tekvin Sıfatı ve Temellendirilmesi

Maturidilerde Tekvin Sıfatı ve Temellendirilmesi Prof. Dr. Temel Yeşilyurt Tekvîn, Arapça kevn kökünden “tef’il’ babında türetilmiş bir kelimedir. Mazisi itibarıyla ‘omak, meydana gelmek; sonradan olmak’ gibi anlamlara gelse de tef’il kalıbında kullanıldığında kelimenin anlamı “oluşturma, meydana getirme, var etme ve yaratma” anlamı taşır. Bu terim nerede ve nasıl kullanılırsa kullanılsın, kastedilen ana tema “bir şeyin yoktan var edilmesi”dir. Mâturîdîlere göre Tekvîn, Allah’ın zatı ile kaim ezeli bir sıfattır. Allah’ın diğer fiili sıfatlarını da ihtiva edecek şekilde “yok olanı, yokluktan varlığa çıkarma” anlamında Allah’ın yaratıcılığını ifade eder. Mâturîdî’lerin tekvîn sıfatı konusundaki…

DEVAMINI OKU

Rahmetli Hasan Onat’ın İslam’ın Akılcı Yorumu Kitabı Yayınevimizden Çıktı

Rahmetli Hasan Onat’ın İslam’ın Akılcı Yorumu Kitabı Yayınevimizden Çıktı Türk ilahiyat camiası cumhuriyetin kuruluşundan itibaren, Türk düşünce hayatında pek çok değerli bilginler yetiştirmiştir. Bu değerli bilginlerin en seçkinlerinden bir tanesi de özgün fikir ve düşünceleri ile Prof. Dr. Hasan Onat hocayı zikredebiliriz. Bu vasıflarından ayrı olarak, akademi dünyasına yüzlerce ilim adamı yetiştirmiş, bilimsel birikimi, heyecanı, nezaketi ve kişiliği ile hem akademi dünyasının hem de Türk milletinin sevgisi ve takdirlerini kazanmıştır. Hayatı boyunca din alanında doğru bilginin gerekliliğine vurgu yapmış, söz konusu bilginin de doğru bilimsel yöntemlerle elde edileceğinin altını çizmiştir.…

DEVAMINI OKU

Sönmez Kutlu İstanbul Konferansı Daveti

Sönmez Kutlu İstanbul Konferansı Daveti İstanbul Kırım Tatar Türkleri Derneği ve Maturidi Yesevi Otağı olarak ortak düzenleyeceğimiz konferansımıza davetlisiniz. Konuşmacı: Prof. Dr. Sönmez Kutlu Konu: Maturidi’nin Akılcı ve Özgürlükçü Din Anlayışının Güncellenmesi Tarih: 03 Mart 2023 – Saat: 19.30 Yer: Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği : Molla Gürani Mh. Akkoyunlu Sk. No:52 Çapa/Fatih/İstanbul Konferansımız YouTube Kanalımız Üzerinden Canlı Yayınlanacaktır. Bağlantıdan abone olup bildirim zilini açmayız unutmayınız. www.youtube.com/@maturidiyesevi Paylaşımları aşağıdaki adreslerden takip edebilirsiniz. https://www.youtube.com/@maturidiyesevi https://www.facebook.com/maturidiyesevi https://www.instagram.com/maturidi.yesevi/ https://twitter.com/maturidi_yesevi

DEVAMINI OKU

Hanefilik Ve Mâtûridîliğin Bektaşilik Üzerindeki Etkileri

Hanefilik Ve Mâtûridîliğin Bektaşilik Üzerindeki Etkileri Prof. Dr. Mehmet ATALAN Bektaşilikte, Kur’an’ın emrine ve Peygamber’in sünnetine dayanan asgari müştereklerden oluşan özgün bir Müslümanlık vardır. Ön planda tutulan dinî motifler, bütün Müslümanların üzerinde ittifak ettiği inanç ve ibadet esaslarıdır. Bektaşilikte ulûhiyet, nübüvvet ve ahiret inancını kapsayan temel İslâm inançlarının oldukça merkezi ve yerleşik bir konumda olduğunu gözlemlemek mümkündür. Ulûhiyet-Rububiyet inancı, peygamberlik inancı ve Hz. Peygamber’in nübüvvet ve velayet nurunu birlikte taşıması yönüyle, nübüvvet kurumu içerisinde önemli bir yere sahip olan Hz. Ali sevgisi, Bektaşî düşüncesi ve geleneği ile beraber temel renklerini…

DEVAMINI OKU

Türk Müslümanlığı; Hanefilik, Maturidilik, Yesevilik Söyleşisi

Prof. Dr. Sönmez Kutlu ile Türk Müslümanlığı; Hanefilik, Maturidilik, Yesevilik üzerine bir söyleşi Yazar: Muaz Ergü Kaynak: Dibace.net Günümüzde “Türk İslamı”, “Arap İslamı” ve “Fars İslamı” gibi kavramsallaştırmalar sıkça kullanılmaktadır. Birden fazla İslam mı var ki bu kavramlar tedavülde? Neler söylersiniz bu hususta? İyi bir kavramsallaştırma, ifade edildiği döneme kadar fark edilmeyen varlıklara, nitelemelere ve ilişkilere dair bir soyutlama demektir. Son zamanlarda İslam’ı nitelemek ve İslam ile toplumların ilişkilerine dikkat çekmek için sıklıkla kullanılan “Türk İslamı”, “Arap İslamı” ve “Fars İslamı”  kavramsallaştırmasında, Türklerin, Arapların ve Farsların İslam ile ilişkileri ifade edilmekle birlikte, bu terkiplerde belirleyici olan ve…

DEVAMINI OKU

Türkiye ‘de Din Anlayışı Büyük Bir Beka ve Güvenlik Sorunu Haline Gelmiştir.

Taliban

Türkiye ‘de Din Anlayışı Büyük Bir Beka ve Güvenlik Sorunu Haline Gelmiştir. Prof. Dr. İbrahim MARAŞ Taliban’ın başa geçmesini zafer olarak niteleyenler, önce 300 bin kişilik orduya ABD’nin neden savaşmayın dediğini, Eşref Gani’nin neden böyle davrandığını araştırmadan, ABD’nin Taliban ile masaya oturup onu neden tercih ettiğini sorgulamadan tam bir Doğu saflığıyla seviniyorlar. Oradaki kadınların durumuna veya sözde İslam adına geçmişten beri Taliban’ın yaptıklarına bakmadan konuşuyorlar. Taliban’ın tohumu yerli gibi görünse de artık karşımızdaki hareket olarak bir İngiliz-ABD ortak yapımıdır. En büyük zararı yine Müslümanlar ve İslam dünyası görecektir. Boko Haram,…

DEVAMINI OKU

Hz. Ali Cenknamelerinde Maturidilik ve Hanefilik İle İlgili Unsurlar

Hz. Ali Cenknamelerinde Maturidilik ve Hanefilik İle İlgili Unsurlar Prof. Dr. Mehmet ATALAN Özet Türk kültür ve tefekkürünün, millî birlik ve beraberlik duygusu çerçevesinde daimî kalmasını sağlayan önemli edebî eserlerimizden birisi de Cenk kitaplarıdır. Cenk kitapları bir başka deyişle Cenknameler içerisinde Hazret-i Ali’ye nispet edilenler önemli bir yer tutmaktadır. Hazret-i Ali Cenkleri, motif yapısı ve zenginliği, olay halkası, mesaj verme özelliği, dili ve üslûbu bakımından oldukça dikkat çeken eserler arasındadır. Türk tarihindeki cenknâme geleneği halk edebiyatı eserlerinde popüler hâle getirilmek suretiyle daha geniş kitlelere mal edilmek istenmiştir. Yine Cenknâmelerde, bütün…

DEVAMINI OKU

Mâturîdî ve Mâturidîlik ile İlgili
 Türkçe Akademik Çalışmaların Değerlendirmesi

Mâturîdî ve Mâturidîlik ile İlgili Türkçe Akademik Çalışmaların Değerlendirmesi  Evaluation of Turkish Academic Studies Related to Mâturîdî and Maturitide  Prof. Dr. Ahmet AK İslam Mezhepleri Tarihi AD, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi   ÖZ Bu makalede, Cumhuriyet’in başlangıcından bugüne kadar İmam Mâturîdî ve Maturidilik ile ilgili Türkçe akademik çalışmaların tarihî sıraya göre bir değerlendirmesi hedeflenmektedir. Türkiye’de bugüne kadar İmam Mâturîdî ve Maturidilik hakkında lisansüstü tezler, derlemeler, sempozyum tebliğ kitapları, dergilerin konuyla ilgili özel sayılarında veya diğer dergilerde yayımlanan makalelerin yanı sıra yabancı dillerden çevrilen birçok kitap ve makale bulunmaktadır.…

DEVAMINI OKU

İstanbul ‘da Modern Dünyada Hanefilik ve Maturidilik Paneli Yapıldı

istanbul temsilciliği

İstanbul ‘da Modern Dünyada Hanefilik ve Maturidilik Paneli Yapıldı Medeniyetlerin beşiği olan İstanbul’da otağımızı kurduk, meşalemizi yaktık. Ulu Tanrı kut versin. Maturidi Yesevi Otağı İstanbul Temsilciliği açılışı kapsamında düzenlediğimiz “Modern Dünyada Hanefilik ve Maturidiliğin Önemi Paneli ve İftar Yemeği” etkinliğimizi akademisyenlerimiz, Türk Dünyasını temsil eden STK’ları ve değerli misafirlerimizin katılımıyla gerçekleştirdik. Maturidi Yesevi Otağı, 2012 yılında Kurucu Başkanımız Dr. Ali İhsan KILIÇ önderliği ve rehberliğinde kurulmuş, siyasetin tamamen dışında olan, siyaset üstü, bir fikir ve gönül hareketidir. Maturidi Yesevi Otağı, Türk ve İslam coğrafyasındaki büyük sıkıntılı meseleleri, akılcı, çözümcü, dışlamayan,…

DEVAMINI OKU

Prof. Dr. Yusuf Şevki Yavuz Konferansı

Prof. Dr. Yusuf Şevki Yavuz’dan Büyük Türk Bilgini Maturidi’yi Dinledik. “Düşünmemeyi telkin eden her türlü his şeytanidir” diyen İmam Maturidi İslam dünyasında aklı ve eleştirel düşünceyi yeniden diriltebilmek için istifade edilebilecek en mühim damardır. Prof. Dr. Yusuf Sevki Yavuz Hocamız Maturidi’nin aklın ve vahyin birlikte etkin olabileceği, birbirini tamamlayacağı bir yaklaşımı benimsediğini ve sağlıklı bir din anlayışı için bu yaklaşımın uygun bir model olabileceğine vurgu yaptı. Prof. Dr. Yusuf Sevki Yavuz’a güzel sunumu için teşekkür ediyoruz. Katılan tüm dostlara gönülden sevgi ve hürmetlerimizi sunuyoruz. [supsystic-gallery id=13 position=center]

DEVAMINI OKU

Dini Anlama Ve Yaşama Tarzları Olarak Mezhepler, Riyaset Ve Din Tacirliği Olarak Mezhepçilik

mezhepçilik bir tuzaktır

Dini Anlama Ve Yaşama Tarzları Olarak Mezhepler, Riyaset Ve Din Tacirliği Olarak Mezhepçilik   Prof. Dr. Mevlüt Uyanık 11 Eylül 2001 aslında yeni yüzyıl başlangıç tarihidir. ABD merkezli küresel güçler, enerji üretim ve arz merkezlerine, demokrasi insan hakları vb gerekçelerle müdahalelerde bulunmaya başladı. Irak’tan başlayarak (bir zamanlar ipek yolunun güney hattı olan) Afganistan ve Pakistan bölgesine kadar alanda “sürekli bir istikrarsızlık” durumu oluşturuldu. Rusya, Çin ve bu Batı’nın çekim merkezi dışında olan güçler de karşı grup olarak buralardaki etkinliklerini devam ettirmek istiyorlar. Orta doğu enerji üretim ve arz merkezleri (Türkiye,…

DEVAMINI OKU

Yeni Selefilik Tehlikesine Karşı Hanefi-Maturidi Gelenek Niçin Öncelenmelidir?

selefilik tehlikesine karşı hanefi maturidi gelenek öncelenmelidir

DURUM TESPİTİ İslam dünyası Sünni-Şii çatışması adı altında mezhepler savaşı ile  birbirini kırmaktadır; bu bir nevi Batı dünyasında din/mezhepler çatışmasını andırmaktadır.  Artık Batı aydınların küresel sömürge meşruiyetini temin için medeniyetler arası savaş tezine gerek kalmadı, şimdi Müslümanlar medeniyet içi savaş ile zaten birbirini kırmaktadır. Aslında bu çatışmanın teolojik temeli, Şii-Neo selefi söylemdir.  Körfez merkezli Arap kabileciliğinin (Vahhabiliğin) selefi söylem adı altında kendini güncellemesi ve Sünni yapıyı temsil ettiğini iddia etmesi ile mevcut siyasal ve ekonomik yapılara meşruiyet sağlanmaktadır. Bu yapının tarihsel selefilik ile irtibatı yok denecek kadar az olduğu için…

DEVAMINI OKU

15 Temmuz Darbe Girişimin Teolojik Tahlili

15 Temmuz 2016 Darbe Girişimin Teolojik Tahlili -Felsefe, Kelam ve Tasavvuf Disiplinlerinin Eş güdümünü Sağlayarak Yeni Bir Din Dili Oluşturmak- Mevlüt UYANIK ÖZET. Türkiye,  enerji üretim ve arz merkezlerine yönelik küresel güçlerin Arap Baharı adıyla yapılan yeni düzenlemelerle doğrudan etkilenmeye başlamıştır. Özellikle etnik/PKK ve dinsel terörle birlikte ülkemizde milli birliktelik ve dayanışma ruhu zedelenmektedir. Harici zihniyetli (İşid, Taliban, el-Kaide) ve Batınî (Feto) yapılanmalar dini kavramları merkeze aldıkları için mücadelesi daha da zor olmaktadır. Sufî ve batini yorum arasındaki farka dikkat ederek, sufî yorumu benimseyen Sünni yapıların Şii/Batini yoruma teslim olmaları mümkün…

DEVAMINI OKU

Entelektüel Milliyetçilik Hanefilik

İslam’ın Yerelleştirilmesine Tepki Olarak Entelektüel Milliyetçilik: Hanefîlik Örneği Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün Özet İlk fetihler sırasında İslam, farklı kültür ve inançtan halkların yaşadığı coğrafyalara taşındı. Buralarda ortak İslam kimliği yaratılmakla birlikte, zamanla dinin Hicaz merkezli yorumundan farklı anlayışlar ortaya çıkmaya başladı. Bu anlayışlar daha çok Türk ve İran coğrafyasında ortaya çıkan entelijansiyanın kendilerini ifade etme imkânı buldukları Mu’tezile ve Hanefîlik gibi mezhepler tarafından geliştirildi. Bu mezheplerin Hicaz ekolünden farklılığı milliyet temelinden daha çok zihniyet temelinde kendini gösterdiğinden, bu olguyu Entelektüel Milliyetçilik olarak adlandırmak daha uygun görünmektedir. Bu çerçevede elinizdeki…

DEVAMINI OKU

Kendi Mezhebini Bilmeyen Din Adamlarımız

Kendi mezhebini bilmeyen din adamlarımız Doç. Dr. İkbal VURUCU Din Görevlilerinin Ebu Hanife ve İmâm Mâturîdî Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Denizli İli Örneğinde Bir Araştırma) Araştırmanın Problemi Din görevlilerinin, Türk toplumunun mezhep imamları olan İmam-ı Azam Ebu Hanefî ve İmam Maturudî hakkındaki bilgi düzeyleri ne durumdadır? Araştırmanın Alt Problemleri -Din görevlilerinin mezhepler hakkındaki bilgi durumları nasıldır? -Din görevlilerinin Hanefî mezhebi hakkındaki genel bilgi düzeyleri yeterli midir? -Din görevlilerinin Mâturîdîlik hakkındaki genel bilgi düzeyleri yeterli midir? -Din görevlileri Hanefîlik ve Mâturîdîlik arasındaki farkı biliyorlar ve izah edebiliyorlar mı? -Din görevlileri Hanefîlik ile diğer…

DEVAMINI OKU

İstanbul’da Ortak Değerler Paneli Yapıldı

Ebu Hanife, Maturidi ve Ahmet Yesevi’de Ortak Değerler Panel Serimizin ikinci ayağını İstanbul’da gerçekleştirdik. Maturidi Yesevi Otağı olarak Genel Başkanımız Dr. Ali İhsan KILIÇ’ın önderliğinde aydınlık bir medeniyet için çıktığımız bu yolda durmadan ilerliyoruz. Özgür Düşünce, Özgür İrade sahibi Hür Bireylerden oluşan bir toplum için İSTANBUL’da aydınlanma ateşimizi yaktık. Akıl ve güzel ahlak üzerine kurulu medeniyetimizin mimarlarından Ebu Hanife, Maturidi ve Ahmet Yesevi’nin din ve ahlak temelindeki fikirlerinin tanıtılıp tartışıldığı İstanbul panelimizde bizleri yalnız bırakmayan tüm katılımcı ve misafirlerimize gönülden teşekkür ediyoruz. Hep Birlikte Ulu Türk Medeniyetini Yeniden Kurmak Dileğiyle…

DEVAMINI OKU