İslam düşüncesinde İslam’ı, anlama, yorumlama ve yaşamaya yönelik farklı anlayışlar ortaya çıktı. Bunların bir kısmı sorunların çözümünde güç kullanarak, bir kısmı insani verileri ve aklı kullanarak, bir kısmı geleneğe bağlı kalarak, bir kısmı karizmatik bir lidere itaat ile bir kısmı da mistik tecrübeyi önceleyerek çözmeye çalıştı. Ebu Hanife ve İmam Mâturîdî Müslümanların sorunlarına çözüm bulabilmek için aklı ve akıl yürütme yöntemini geliştirip kullandıkları için onlara ve taraftarların akıl taraftarları denildi. İmam Mâturîdî’nin öncülüğünde Semerkand’da oluşturulan ve daha sonraki takipçileri tarafından Türk toplulukları arasında yayılan Maturidilik, Türk topluluklarının dini, toplumsal ve medeni birliği için önemli bir rol oynadı. Bu sebeple İmam Mâturîdî ve Maturidiliğin doğru bir şekilde tanıtılması, Türk boylarının tarihini, medeniyete katkılarını, ahlak anlayışlarını ve dünya görüşlerini daha iyi anlamayı, toplumlar arasındaki birlik ve bütünlüğü güçlendirmeye katkıda bulunacaktır.
Kazakistan’ın bağımsızlığını kazanmasından sonra Kazak halkının din hakkındaki bilgi boşluğunu dışardan gelen dini-politik veya dini-mistik hareketler veya cemaatler doldurmaya çalıştı. Ancak bugün gelinen noktada bunların bilgi ve donanımı halkın din konusundaki sorunlarına ve taleplerine cevap veremez duruma gelmiştir. Ülke dışından gelen radikal akımların mensupları bu bölgede verilen dini eğitiminin üzerinde bir eğitim alarak gelmektedir. Dış kaynaklı siyasi din söylemler özellikle gençlere cazip gelmekte ve Kazakistan’da tarihsel süreçte benimsenen ve desteklenen Hanefilik, Maturidilik ve Yeseviliğin terkedilerek toplumda huzur ve barış ortamının bozulmasına sebep olmaktadır. Güçlü bir dini kültüre sahip olan halkın kendi dindarlığının inanç boyutunu ilmi verilerle desteklemek ve onu güçlendirmek son derece önemlidir.
Şimdiye kadar Kazakistan’da ve Türkiye’de Ahmet Yesevi ile ilgili pek çok milli ve uluslar arası konferans ve ilmi toplantılar yapıldı. Fakat Maturidilik konusunda Türkiye’de birçok yayın, konferans ve sempozyumlar yapılmasına rağmen Kazakistan’da yeterince işlenmedi. Tarihte Türkistan ve civarında Sığnaki, Tırazi ve benzeri hukukçu ve kelamcılar çıkmasına rağmen ve son yüzylımızın önemli Kazak düşünürlerinde Abay ve Şakarim’in eserlerinde İmam Mâturîdî’nin etkileri açıkça görülmesine rağmen Kazakistan’da bu konu yeterince işlenmedi. Böyle bir sempozyumun yapılması bugünlerde Orta Asya’da ve Kazakistan’da hızlı bir şekilde yayılan radikal akımların da halkın dini duygularını istismar etmesini engelleyecektir. Çünkü radikal hareketlerin temel tezleri inançla ilgilidir. Hanefi-Maturidi düşünce tarihte Hariciler ve Batınilere karşı birlik ve beraberliği koruduğu gibi bugün de, onların fikirlerinin doğru ortaya konulması ve geliştirilmesiyle inançta birliği sağlayacaktır. Böyle bir sempozyum sadece Orta Asya ve Türk toplulukları için değil akıl aleyhtarlığı ve insani olanla çatışma içine giren Müslüman toplulukların içine düştüğü bunalımdan kurtulmasına yardımcı olacaktır.
SEMPOZYUMUN SAĞLAYACAĞI FAYDALAR
1.Türk toplumlarının kültürel ve dini değerlerinin yeniden keşfedilmesini ve yaygınlaşmasını sağlamak,
2.İlim dünyasında Doğu ve Batı’da Maturidlikle ilgilenen uzmanları Ahmet Yesevi Üniversitesi’nin düzenleyeceği bir Uluslararası Sempozyumda biraraya getirmek
3.Türk dünyasında konuyla ilgilenen uzmanları buluşturmak ve tanışmalarını sağlamak,
4.Maturidilikle ilgili bilimsel alanda elde edilen tecrübe ve yeni bulguları tartışmak ve geliştirmek,
5.Sunulan bildirilerin kitaplaştırılarak Ahmet Yesevi Üniversitesi’nin prestijli bir yayını olarak yayınlamak,
6.İmam Mâturîdi ve Maturidilik ile Hanefilik ve Yesevilik arasındaki bağı yeniden kurmak ve bu konuda bir farkındalık oluşturmak,
7.Bütün Müslüman Türk toplumlarının özelde İslam medeniyetine genelde insanlık kültürüne katkılarını ortaya koymak,
8.Kazak, Kırgız, Özbek, Azeri, Anadolu Türkü ve diğer Türk topluluklarında tarihsel süreçte onları birleştiren ortak dini ve ahlaki değerlerle ilgili farkındalık yaratmak,
9.Ahmet Yesevi Üniversitesi öğrencilerine yeni ufukla açmak, araştırmacılara konuyla ilgili bir yol haritası sunmak,
10.Başta Kazak halkı olmak üzere Türk topluluklarının uzun yıllar tüketebileceği bir bilgi üretimini sağlamak.
Sempozyum Koordinatörü
Prof.Dr. Sönmez Kutlu, Ahmet Yesevi Üniversitesi Öğretim Üyesi/Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Mezhepleri Tarihi Öğretim Üyesi
e-mail: skutlu@divinity.ankara.edu.tr
Sempozyum Takvimi
16-17-18 Nisan 2015 tarihinde Türkistan (Kazakistan)’da gerçekleştirilecek ve bildiriler burada sunulacaktır.
Kabul edilen bildiriler sempozyumda sunulduktan sonra kitap olarak bastırılacaktır.
Başvuru ve Tebliğ Özetlerinin Son Gönderilme Tarihi: 15 Ocak 2015
Kabul Edilen Tebliğlerin Geri Bildirimi:20 Ocak 2015
Tebliğ Metinlerinin Son Teslim Tarihi:20 Mart 2015
Sempozyum Tarihi:16-17-18 Nisan 2015
16-17-18 Nisan 2015 tarihleri arasında Uluslararası Ahmed Yesevi Üniversitesi tarafından Uluslararası İmam Mâturîdî (Dünü, Bugünü ve Geleceği) Sempozyumu düzenlenecektir. Söz konusu sempozyuma yurtiçi ve yurtdışındaki üniversitelerden bilim adamlarının katkı yapması arzu edilmektedir.
SEMPOZYUMUN ANA KONULARI
Genel bir çerçeve oluşturmak amacıyla aşağıdaki ana başlıklar Sempozyum Heyeti tarafından konu başlıkları olarak belirlenmiştir:
-İmam Mâturîdî’nin Hayatı
-Bir Mütekellim Olarak İmam Mâturîdî
-Bir Müfessir Olarak İmam Mâturîdî
-Bir Fakih Olarak İmam Mâturîdî
-İmam Mâturîdî’nin İman Anlayışı
-İmam Mâturîdî’nin Bilgi Kuramı
-İmam Mâturîdî’de Din-Siyaset İlişkisi
-İmam Mâturîdî’nin Ahlak Anlayışı
-İmam Mâturîdî’de Akıl-Din İlişkisi
-Orta Asya’da Maturidiliğin Yayılışı
-Ebu’l-Muin en-Nesefi ve Tekvin Sıfatı
-Ömer en-Nesefi ve Akaidi’nin Hanefilik ve Maturidilikle İlişkisi
-Sığnakî’nin Tesdidi ve Maturidlikle İlişkisi
-Yesevilik ve Nakşibendiliğin Maturidlikle İlişkisi
-Bektaşiliğin Maturidlikle İlişkisi
-Selçuklular ve Osmanlı Döneminde Maturidilik
-Karahanlılar Döneminde Hanefilik ve Maturidlik
-Tarihsel Süreçte Maturidilik-Eşarik İlişkileri
-İmam Mâturîdî’nin Kazak Düşünürleri üzerindeki Etkisi
-Maturidilik Üzerine Yapılan Modern Araştırmaların Değerlendirmesi
-Günümüzde Maturudilik ve Selefilik Tartışmaları
-Maturidiliğin Günümüz Dini Sorunlarının Çözümündeki Rolü
BİLDİRİLERİN YAZIMI VE SUNUMU
Sempozyum Tebliğleri ile İlgili Gerekli Bilgiler
1. Tebliğ metni ve özetleri Kazakça, Türkçe, Arapça veya İngilizce olabilir.
2.Tebliğ özetleri, en fazla 300 kelime olabilir.
3. Tebliğler daha önce herhangi bir yerde yayınlanmamış olmalıdır.
4. Tebliğ metinleri 12, dipnotlar 10 punto ve bir satır aralığı ile yazılmalıdır.
5. Özetler ve tebliğlerin nihai metinleri Microsoft Word ortamında yazılmaları ve bu haliyle teslim edilmesi gerekmektedir.
6. Sempozyumda her bir tebliğin sunumu için ayrılan süre 15 dakikadır.
7. Katılımcılar tebliğleriyle özgeçmiş (CV), ünvan, çalıştığı kurum ve irtibat adreslerini de göndermelidir.
8. Hazırlanan tebliğin bir özeti ve iletişim bilgileri e-posta ile info@maturidi.org adresine gönderilmelidir.
9. Ebu Mansûr el-Mâürîdî, İslam Ansiklopedisine uygun olarak yazılmalıdır. Mezhep adı olarak Maturidilik, kelami bir gelenek olarak Maturidî şeklinde yazılmalıdır.
10. Tebliğler en geç 20 Mart 2015 tarihinde iletişim adreslerine gönderilmelidir.
SEMPOZYUMUN OTURUMLARI
1.Açılış Oturumu
2.İmam Mâturîdî’nin Hayatı ve Eserleri
3.İmam Mâturîdî’nin Fikir Dünyası
4.Maturidilik-Hanefilik ve Sufilik İlişkisi
5.Maturidi Geleneğin Kelami Boyutu
6.Maturidiliğin Tarihi: Karahanlılar Dönemi
7.Maturidiliğin Tarihi: Selçuklular Dönemi
8.Maturidiliğin Tarihi: Osmanlı Dönemi
9.Maturidiliğin Modrn Dönem Mütefekkirler Üzerindeki Etkileri
10.Çağdaş Maturidilik Araştırmaları
11.Maturidiliğin Aktüel Değeri
12.Maturidiliğin Yeniden Keşfi
14.Maturidiliğin Geleceği
15.Değerlendirme Oturumu
KONAKLAMA
Ulaşım ve Konaklama
Sempozyuma katılacak olan bilim insanlarının yeme-içme, yol (otobüs, tren ve uçak) ve konaklama masrafları Üniversitemiz tarafından karşılanacaktır. Kendi üniversiteleri karşılıyorsa, bilet bedelleri kendilerine aittir.
Katılımcılar, Türkistan’da bulunan Yesi Otelinde kalacaklardır.
Türkiye’den Türkistan’a ulaşım, Türk Hava Yolları ve Air Astana Hava Yolları ile Almatı üzerinden, Scat Havayolları ile Çimkent üzerinden yapılabilmektedir. İstanbul-Almatı arası yaklaşık 5 saat, İstanbul-Çimkent arası yaklaşık 4,5 saattir.
Almatı-Türkistan arasında demiryolu ve karayolu ile ulaşım imkânı mevcuttur. Almatı’dan havayolunu tercih edenler ise bir saatlik yolculuktan sonra Çimkent’e ulaşmaktadır. Çimkent – Türkistan arası ise karayolu ile yaklaşık 2 saattir.
Türkiye ile Türkistan arasında yazın 3, kışın ise 4 saat fark vardır.
Vize
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bir aydan az seyahatleri için vize almasına gerek yoktur.
İLETİŞİM
e-mail: skutlu@divinity.ankara.edu.tr
İrtibat Telefonları
Uluslararası Ahmet Yesevi Üniversitesi Beşeri Bilimler Fakültesi Din Tanu Bölümü
Tel: +7779175769
Fax:
Yazışma Adresi
Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi Beşeri Bilimler Fakültesi, Türkistan KAZAKİSTAN
e-posta: skutlu@divinity.ankara.edu.tr
e-posta:info@maturidi.org
Web: http://maturidi.org
KATILIMCILAR
Prof. Dr. Hanifi Özcan
Prof.Dr. Hasan Onat
Prof. Temel Yeşilyurt
Prof. Dr. .Mustafa Öztürk
Prof. Dr. Şamşudin Kerim
Prof. Dr. Necdet Tosun
Prof. Dr. Aşirbek Muminov
Prof. Dr. Dosay Kenjetay
Prof. Dr. Kazım Sarıkavak
Prof. Dr. Himmet Taşkömür
Prof. Dr. Mehmet Atalan
Prof. Dr. Özcan Taşçı
Prof. Dr. Saffet Sarıkaya
Prof. Dr. Ali Rıza Gül
Prof. Dr. Sönmez Kutlu
Prof. Dr. İdris Şengül
Dr. Muratbek Mirzabekov
Doç. Dr. Kımbat Karatışkenova
Doç. Dr. Zikiria Zhandarbek
Doç. Dr. Ahmet Ak
Doç. Dr. Kıyasettin Koçoğlu
Doç. Dr. Ömer Soner Hunkan
Doç. Dr. Şovosil Ziyadov
Doç. Dr. Hülya Alper
Doç. Dr. İbrahim Maraş
Doç. Dr. Cavid Kasımov
Yrd. Doç. Dr. Ali Avcı
Yrd. Doç. Dr. Abdullah Demir
Yard. Doç. Dr. Mehmet Kalaycı
Dr. Zaylabidin Acımamatov
Dr. Bakıt Murzaraimov
Dr. Sejad Mekic
Prof. Dr. Damir Iskhakovi
Dr. Okilov Saidmukhtar
Dr. Angelika Brodersen
Dr. Alev Adilbaev
Dr. Ramil Adygamov
Dr. Phil Dorroll
Dr. Kalmahan Ercan
Dr. Saitmurat Primovni
Abdulkodir Pardaev
Abdullatif Allaqulov
İhsan Timür
Abdussettar Derbisali
Daniyar Şalkarov
Askar Akimkhanov
Davran Dariyabek
Kadir Muhammed
Tahir Aşirov
Yahya Haidar
Kaşımhan Devrankulov