Ebu Hanife ve Ali Oğulları
Prof. Dr. Ahmet AK
Sonuç
Ali b. Ebî Tâlib’in soyuna büyük sevgi besleyen Ebû Hanife’nin görüşleri, dönemindeki halifelerin memnuniyetsizliğine sebep olmuş, hatta onu takip ettirmek üzere peşine adamlarını takmışlardır. Ebû Hanife’nin yaşadığı dönemde hem Emeviler hem de Abbasilerin, Ali soyuna yaptıkları kötülükler, onun üzerinde derin etkiler bırakmıştır. Bu sebeple Ebû Hanife, Zeyd b. Ali ve oğlu Yahya b. Zeyd’in Emevi yönetiminin; Muhammed b. Abdillah en-Nefsü’z-Zekiyye ve kardeşi İbrahim’in Abbasi yönetiminin yaptıkları zulümlere karşı ayaklanmalarını maddi ve manevi açıdan desteklemiştir. Ebû Hanife, Zeyd b. Ali, Muhammed Bakır, Abdullah b. Hasan ve Ca’fer es-Sâdık gibi âlimlerle görüşerek bilgi ve fikir alışverişinde bulunmuştur. Ebû Hanife ve Ca’fer es-Sâdık arasındaki ilişkiyi hoca talebe ilişkisi değil de, çağdaş iki âlim ilişkisi olarak kabul etmek gerekmektedir. Şu da bir gerçektir ki, Ca’fer es-Sâdık, Ebû Hanife’ye “Irak Fakihi” unvanıyla hitap etmiş ve ona karşı bir âlim muamelesinde bulunmuştur. Hiçbir zaman bir talebe muamelesi yapmamıştır. Ebû Hanife’nin Ali ve soyuna gösterdiği sevgi ve bağlılığın temelinde, haksız idareye ve zulme tepki vardır, diyebiliriz.