“Onlar kızlara karşı kibirleniyor ve onları diri diri gömüyorlar. Onlara denir ki: “Siz kızlara karşı nasıl böyle kibirlenirsiniz? Eşleriniz de, onlardandır. Rağbet ettiğiniz erkek çocuklar da, torunlar da onlardandır. Yardımcılar, hizmetçiler hepsi onlardandır…”
Bu cümleler Ehl-sünnet îtikâdının kurucu ismi İmâm-ı Mâtürîdî’ye (v.333/944) ait. Elinizdeki bu eserde Mâtürîdî’nin inançları temellendirirken takip ettiği akıl-vahiy dengesinin izleri kadını konu alan âyetlere yaptığı yorumlarda takip edilecektir. Kadınıyla erkeğiyle insanın yaradılış keyfine ve gayesine yüklediği anlam, kadının varlık değeri, anneliği aileye ve topluma kattıkları, Kur’an’da bahsi geçen kadınların yaşanmışlıkları ve kadının ahkâma konu olan yönleri ele alınacaktır.
Mâtürîdî, milâdî X. yüzyıl gibi erken bir dönemde kadının nikâhta ve talâkta taraf olduğunu, mehrin doğrudan kıza verilmesinin gerektiğini, aileyi geçindirmede erkeğin kavvamlığı söz konusu olmakla birlikte kadın bunu yapmaya ehliyetliyse bunun da, câiz olduğunu savunmuştur. Miras, şahitlik, kısas, hadler, cariyelik hukûku gibi meselelerde geleneksel yaklaşımlara paralel yorumlar yapıp kadını ailede büyük ölçüde erkeğin himayesinde konumlandırsa da, bu yapıda kadın ve erkek rolleri hegemonik değil, hiyerarşik bir keyfiyette seyretmektedir. Tüm anlatı ve değerlendirmelerde bir yandan dönemin maruf anlayışının tabiî etkileri görülürken, öte yandan bu düşünceleri hikmet ve rahmetle kucaklayan engin bir perspektif dikkati çekmektedir.
Dr. Öğrt. Üyesi. Hülya TERZİOĞLU Kimdir?
İlk ve orta öğrenimini Çorum ve Tokat’ın ilçelerinde tamamladı. 1991 yılında girdiği Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 1996’da mezun oldu. Aynı yıl Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, Kelam Bilim Dalı’nda başladığı “Kâdı İyâz’a Göre Peygamber’in Dindeki Konumu” isimli yüksek lisansını 1998’de tamamladı. Aynı enstitüde “İslam İnançları Açısından Din-Dünya İlişkisi” konulu doktora çalışmasını ise 2004 yılında bitirdi. İstanbul’da özel bir eğitim kurumunda uzun yıllar idarecilik ve öğretmenlik de yapan Hülya Terzioğlu’nun“İslâm’da Dünya-Âhiret Dengesi”, Filozoflar, Kelâmcılar ve Sûfîlere Göre Allah’ın Varlığı İsbât-ı Vâcib Ahmed Nûri(Süleyman Akkuş ile birlikte) ve “Dini İstismar Boyutuyla 15 Temmuz Darbe Girişiminin Arka Plânı”(editoryal yayın) adlı yayınlanmış üç kitabı, hakemli dergilerde yayınlanmış çeşitli makaleleri, ulusal ve uluslararası sempozyumlarda sunduğu tebliğleri ve ansiklopedi maddeleri bulunmaktadır. Hülya Terzioğlu 2013 yılından beri Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelâm Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak akademik hayatını sürdürmektedir. Evli ve bir çocuk annesidir.
