Etiket: Yesevi

Bilgi, çok eskiden beri filozofları meşgul eden bir konudur. Meselâ “bilgi nedir?” sorusunu Platon a kadar götürmek mümkündür. Yaklaşık XVIII. yüzyılın sonları ve XIX. yüzyılın ilk yarısında tam bir sistem olarak ortaya çıkan ve felsefenin ana problemlerinden biri olan “bilgi teorisi”, ya da epistemoloji üzerinde çok şey yazılmış ve söylenmiştir. Dinî epistemoloji, bir din felsefesi problemi olarak, bugün memleketimizde hemen hemen hiç ele alınmamış bir konudur ve bizde bu alanda yapılmış çalışmalar yok denecek kadar azdır. Mâtüridî, bir bilgi konusuyla eserine başlayan ve bu şekilde başlamayı adetâ bir gelenek halinde…

Fârâbî, MS 870-950 yılları arasında yaşamış büyük Türk-İslâm filozofudur. O, klasik Yunan felsefesi, özellikle Yunan siyaset felsefesi ile İslâm’ı birbiriyle uzlaştırmaya çalışmış olan ilk filozoftur. Fârâbî, Platon, Aristotelesçi siyaset felsefesini İslâm’la bağdaştırmak, uzlaştırmak çabası ve bu amaçla gerçekleştirmiş olduğu sistemiyle İslâm düşüncesini ve kendisinden sonra gelen diğer filozofları derinden etkilemiştir. Fârâbî’ye göre İslâm’ın çeşitli anlaşılma biçimleri veya anlaşılma seviyeleri mevcut olabilir ve nitekim de mevcuttur. Bu seviyelerden biri, onu üzerinde hiçbir ciddi zihinsel, akılsal işlemde bulunmadan gelenekçilerin savundukları biçimde olduğu gibi harfi harfine almak ve anlamaktır. Bu, sokaktaki insanın, sıradan…

Fârâbî, MS 870-950 yılları arasında yaşamış büyük Türk-İslâm filozofudur. O, klasik Yunan felsefesi, özellikle Yunan siyaset felsefesi ile İslâm’ı birbiriyle uzlaştırmaya çalışmış olan ilk filozoftur. Fârâbî, Platon, Aristotelesçi siyaset felsefesini İslâm’la bağdaştırmak, uzlaştırmak çabası ve bu amaçla gerçekleştirmiş olduğu sistemiyle İslâm düşüncesini ve kendisinden sonra gelen diğer filozofları derinden etkilemiştir. Fârâbî’ye göre İslâm’ın çeşitli anlaşılma biçimleri veya anlaşılma seviyeleri mevcut olabilir ve nitekim de mevcuttur. Bu seviyelerden biri, onu üzerinde hiçbir ciddi zihinsel, akılsal işlemde bulunmadan gelenekçilerin savunduklan biçimde olduğu gibi harfi harfine almak ve anlamaktır. Bu, sokaktaki insanın, sıradan…

İslâm tefekkür tarihi içinde, iman esaslarının ve dolayısıyle İslâm dininin felsefesini yapan kelâm ilminin önemi yerli ve yabancı araştırıcılar tarafından kabul edilen bir husustur. İbn Küllâb el-Basrî yi, hatta “tekvin” ve “halku l-Kur ân” konusunda kelâmı bir yaklaşım sergileyen Halku efâli l-ibâd adlı eseriyle Buhârî yi göz önünde bulundurduğumuz takdirde hicri III. asırdan başlatabileceğimiz Ehl-i sünnet kelâmının tefekkür tarihimizdeki yeri ise başka bir önem taşır. Zira sünnî kelâm ekolleri büyük Müslüman çoğunluğunu asırlar boyu kendine bağlamayı başarmış ve literatürümüze hem kemiyet hem de keyfiyet bakımından pek zengin eserler kazandırmıştır. Bibliyografik…

Mevzu (Uydurma) Hadisler; Peygamberimiz’e yamanan, uydurulmus, asilsiz sözler ya da onun mübarek sözü olmadigi halde ona nisbet edilen baska zevata ait güzel sözlerdir. Sahabe ve Tabiin döneminden sonra dini lekeleme ve karalama amaciyla kasitli olarak hadis uyduranlar oldugu gibi, ticari kazanç arzusuyla hadis uyduran çikarcilar, yöneticilere sirin görünmek amaciyla hadis uyduran dalkavuklar veya insanlar ibadete, hayra, iyilige davet etme gibi kendilerine göre iyi niyetle hadis uyduran safdil kimseler de olmustur. Ancak mütehassis, münekkid, mütteki Islam alimlerinin ihlasli gayretleriyle hadis uydurmacilari ve uydurduklari hadisler tek tek tesbit edilmis, dinin nezaheti ve…

Dünyadaki ahlakî konumunu, imkân ve kabiliyetlerini bilen birey, sorumluluk ve yükümlülüğünün de o denli farkında olan kişidir. Kant’ın dediği gibi, “Düşüncenin temeli etik bir kaygıdır: Kendi ölçümüzde insanlık onurunu kurtarmak.” Doğaldır ki insanlık onurunu zedelemekten koruma kaygısı Tanrı’nın sonsuz gücü karşısında özgür birey gerçeğinin buharlaşmasına izin vermeyecektir. Bu varoluşsal ahlaki kaygıyı ruhunun derinliklerinde duyduğunu gördüğümüz büyük din bilgini Matüridi, bir insan olarak sınırının nerede başlayıp nerede bittiğinin farkında olmakla birlikte, görüşlerini kendi imkân ve potansiyelini de göz ardı etmeyen bir üslupla sunmaktadır.

İslam’da Dini Tefekkürün Yeniden Teşekkülü” adlı eseri önemli kılan ilk sebep, düz yazı türünden kaleme alınmış olmasıdır. İkincisi ise Muhammed İkbal’in öteki bütün eserlerinden daha güncel, geniş kapsamlı ve büyük yankı uyandıran bir nitelik taşımasıdır. Bu kitap, İkbal’in din, tasavvuf, düşünce dinamizmi ve çağdaş dünyada Müslümanların durumu konularında neler düşündüğünü bize doğrudan ve herhangi bir şüpheye yer bırakmayacak şekilde anlatmaktadır. Ayrıca bu eser, çağımızda İslamın metafizik sisteminin tümünün ele alındığı tek eser olarak da kabul edilebilir. Dahası Batı ‘biliminin’ önemi üzerinde de durulmuş, onun gerçek değeri büyük bir ustalıkla ortaya…