Türki Kavimlerin Din Anlayışının Kurucu Unsurları : HANEFİLİK VE MATURİDİLİK

Türki Kavimlerin Din Anlayışının Kurucu Unsurları : HANEFİLİK VE MATURİDİLİK Prof. Dr. Sönmez KUTLU Türklerin din anlayışının kurucu unsuru Hanefilik-Maturidilik ve Yesevilik onların kurucu unsuru ise akıl ve özgürlüktür. Ebu Hanife’nin akıl taraftarlığı ve imanda eşitlik fikri. Türklerin İslam’a girmesini kolaylaştırmıştır. Ayrıca Müslümanlar arasında ayrımcılığın kaldırılmasına belli düzeyde katkıda bulunmuştur. Ebu Hanife’nin fıkhî görüşleri Türklerin günlük hayatlarını ve ibadetlerini düzenleme konusunda yol gösterici olmuştur. İmam Maturidi, Türklerin İslam anlayışının itikadi cephesini sağlam temeller üzerine kurmakla onlara asırlarca sürecek güçlü devletler kurmalarının fikri ve felsefi zeminini hazırlamıştır. Ahmet Yesevi de, bu…

DEVAMINI OKU

Matüridi’de Bilgi Problemi

Matüridi’de Bilgi Problemi Prof. Dr. Hanifi Özcan Bugünkü bilgilerimize göre, İslâm düşünce tarihinde bilgi konusunu en derli toplu ve sistemli bir şekilde ele alan ilk din bilgini Mâtüridî’dir. O, sisteminde sadece genel bilgiye değil, dînî ve ahlâkî bilgiye de yervermiş ve onları birbiriyle mezcederek işlemiştir. Ebû Hanîfe’den olduğu kadar, Mu’tezile ve Mürcie’den de etkilendiği kanaatinde olduğumuz Mâtüridî’nin ortaya koyduğu görüş ve düşünceler, kendisinden sonraki âlimler üzerinde büyük ölçüde etkili olmuştur. Onun bilgi üzerinde durmadaki esas amacı, bilgiye dayalı bir din ve ahlâk sistemi ortaya koymaktır. Çünkü ona göre, sağlam din,…

DEVAMINI OKU

İmam Matüridi’de Akıl-Vahiy İlişkisi

İmam Matüridi’de Akıl-Vahiy İlişkisi Prof. Dr. Hülya Alper Akıl nedir? Bilgi edinme yollarından biri olarak aklın bir sınırı var mıdır? Akıl karşısında vahiy hangi konumdadır? Akıl tek başına hakikate ulaşma gücüne sahip midir? Yoksa vahye mi muhtaçtır? Akıl ve vahiy arasında ne tür bir ilişkiden bahsedilebilir? İşte bu kitap, düşünce tarihi boyunca insanoğlunun daima konu edindiği temel problemlerden biri olan akıl-vahiy ilişkisi etrafındaki sorulara İmam Mâtürîdî’nin düşünce sistemi içerisinde bir cevap arayışıdır. Ehl-i sünnet kelâmının kurucularından biri olan, dolayısıyla da İslâm düşünce geleneği içinde göz ardı edilemez bir yeri bulunan…

DEVAMINI OKU

İmam Matüridi’nin Düşünce Sistemi

Temel Kavramlarla İmam Mâtürîdî’nin Düşünce Sistemi Prof. Dr. Hülya ALPER Ehl-i Sünnet kelâm ilminin önde gelen kurucu şahsiyetlerinden biri olup mensuplan tarafından imâmü’l-hüdâ, âlemü’l-hüdâ, imâmü’l-mütekellimîn, musahhihu akaidi’l-müslimîn, reîsü ehli’s- sünne gibi niteliklerle anılan[1] [2] İmâm Mâtüridî, çok yönlü bir âlim sıfatıyla, temel İslâm ilimlerinin pek çok konusu hakkında kendi düşünce sistemi uyarınca belirli fikirler ortaya koymuştur. Onun eserlerinin çoğu elimizde bulunmadığı için bazı mevzulardaki görüşlerini bilme imkânımız olmasa da Kitâbü’t-Tevhîd’i yanında Kur’ân tefsirinin de bugüne ulaşması dolayısıyla, düşünce dünyasının mahsulleri hakkında zengin verilere sahibiz. Şüphesiz onun görüşlerini veren her bir…

DEVAMINI OKU

Matüridi’de Din, Siyaset Kültürü ve Yönetim Erki (Mülk/Devlet)

Matüridi’de Din, Siyaset Kültürü ve Yönetim Erki (Mülk/Devlet) Prof. Dr. Şaban Ali DÜZGÜN Mâtürîdî’de din ve devlet/mülk arasında ilişkiyi ve buna zemin oluşturan siyaset kültürünü şu hususlar üzerinden takip etmek mümkündür: Mâtürîdî, devleti yönetenler/mülki idare yetkisini kullananlar ile, dinî yetkiyi kullanan nebiler arasında ayrım yapar. Kur’an, kurumsal anlamda doğrudan yönetimi tanımlayan alana ‘mülk’ adını vermektedir. Kral peygamberler olarak bilinen Süleyman ve Davud’a hem peygamberliğin hem de mülkün (devletin) verildiğini söyleyen âyetleri burada hatırlamakta yarar var.  Bir kişinin Peygamber olarak seçilmesini sağlayan kriterlerle, devlet başkam olarak seçilmesini sağlayan kriterlerin aynı olmadığı…

DEVAMINI OKU

Türk Müslümanlığı; Hanefilik, Maturidilik, Yesevilik Söyleşisi

Prof. Dr. Sönmez Kutlu ile Türk Müslümanlığı; Hanefilik, Maturidilik, Yesevilik üzerine bir söyleşi Yazar: Muaz Ergü Kaynak: Dibace.net Günümüzde “Türk İslamı”, “Arap İslamı” ve “Fars İslamı” gibi kavramsallaştırmalar sıkça kullanılmaktadır. Birden fazla İslam mı var ki bu kavramlar tedavülde? Neler söylersiniz bu hususta? İyi bir kavramsallaştırma, ifade edildiği döneme kadar fark edilmeyen varlıklara, nitelemelere ve ilişkilere dair bir soyutlama demektir. Son zamanlarda İslam’ı nitelemek ve İslam ile toplumların ilişkilerine dikkat çekmek için sıklıkla kullanılan “Türk İslamı”, “Arap İslamı” ve “Fars İslamı”  kavramsallaştırmasında, Türklerin, Arapların ve Farsların İslam ile ilişkileri ifade edilmekle birlikte, bu terkiplerde belirleyici olan ve…

DEVAMINI OKU

Akla ve Bilgiye çağıran Mâturîdî | Neden Maturidi-Yesevi Felsefesi (1)

maturidi bilgi kuramı

Neden Maturidi-Yesevi Felsefesi (1) : Akla ve Bilgiye çağıran Mâturîdî Mâturîdî bilgi kuramında, rüya, sezgi, ilham, keşif gibi nesnel ve objektif olmayan kaynaklardan gelen bilgilerin dinde delil olarak kullanılmayacağını açıkça belirtmiştir. Mâturîdî’nin bilgi kuramı toplum tarafından bilinmedi. Bu şartlar bilinmediği için İslam âlemi deliler ve şizofrenleri asırlarca evliya zannetti. Ayeti kerimenin ifadesi ile “Bilmediğiniz şeyin arkasında gitmeyin” demek size ispatlanamayacak bilginin arkasından gitmeyin demektir. Hz. Peygamberin “faydasız bilgiden Allah’a sığınırım” sözünün manası ise uygulaması olmayan hiç bir bilgi; bilgi değil sadece lakırdıdır. Maturidi Yesevi Otağı İlmi ve Kelami Araştırmalar Derneği

DEVAMINI OKU

2021 Yılı En Kaliteli Tez Ödülü Harun KILINÇASLAN ‘a verildi.

2021 Yılı En Kaliteli Tez Ödülü Harun KILINÇASLAN ‘a verildi. Derneğimizin bilim kurulu tarafından Doç. Dr. Mustafa Selim YILMAZ’ın danışmanlığında hazırlanan “HÜSEYİN ATAY’IN KELÂMİ BAKIŞ AÇISI VE KELÂM İLMİNE KATKILARI” adlı tezi ile Harun KILINÇASLAN’a verilmiştir. ÖZ Bu çalışmada, Cumhuriyet döneminin önde gelen bir ilim siması olarak Hüseyin Atay’ın kelâm ilmine bakışı sistematik olarak incelenmeye çalışılmıştır. Atay, Kur’an ve akıl merkezli bir metodoloji benimsemesi itibariyle sıra dışı bir duruş ortaya koymaktadır. Bu yapısıyla onun söyleminin, Müslüman düşüncenin yenilenmesi ve yeni bir medeniyet iddiasıyla ortaya çıkması gerektiği noktasına odaklandığını söylemek mümkündür.…

DEVAMINI OKU

Dini Anlama Ve Yaşama Tarzları Olarak Mezhepler, Riyaset Ve Din Tacirliği Olarak Mezhepçilik

mezhepçilik bir tuzaktır

Dini Anlama Ve Yaşama Tarzları Olarak Mezhepler, Riyaset Ve Din Tacirliği Olarak Mezhepçilik   Prof. Dr. Mevlüt Uyanık 11 Eylül 2001 aslında yeni yüzyıl başlangıç tarihidir. ABD merkezli küresel güçler, enerji üretim ve arz merkezlerine, demokrasi insan hakları vb gerekçelerle müdahalelerde bulunmaya başladı. Irak’tan başlayarak (bir zamanlar ipek yolunun güney hattı olan) Afganistan ve Pakistan bölgesine kadar alanda “sürekli bir istikrarsızlık” durumu oluşturuldu. Rusya, Çin ve bu Batı’nın çekim merkezi dışında olan güçler de karşı grup olarak buralardaki etkinliklerini devam ettirmek istiyorlar. Orta doğu enerji üretim ve arz merkezleri (Türkiye,…

DEVAMINI OKU

15 Temmuz Darbe Girişimin Teolojik Tahlili

15 Temmuz 2016 Darbe Girişimin Teolojik Tahlili -Felsefe, Kelam ve Tasavvuf Disiplinlerinin Eş güdümünü Sağlayarak Yeni Bir Din Dili Oluşturmak- Mevlüt UYANIK ÖZET. Türkiye,  enerji üretim ve arz merkezlerine yönelik küresel güçlerin Arap Baharı adıyla yapılan yeni düzenlemelerle doğrudan etkilenmeye başlamıştır. Özellikle etnik/PKK ve dinsel terörle birlikte ülkemizde milli birliktelik ve dayanışma ruhu zedelenmektedir. Harici zihniyetli (İşid, Taliban, el-Kaide) ve Batınî (Feto) yapılanmalar dini kavramları merkeze aldıkları için mücadelesi daha da zor olmaktadır. Sufî ve batini yorum arasındaki farka dikkat ederek, sufî yorumu benimseyen Sünni yapıların Şii/Batini yoruma teslim olmaları mümkün…

DEVAMINI OKU

KELAM

MATURİDİ’NİN MUTEZİLE ELEŞTİRİSİ MATURİDİ’NİN KELAM SİSTEMİNDE EHLİ KİTAP ANLAYIŞI MATURİDİ’DE ALLAH-ALEM İLİŞKİSİ EBU HANİFE’NİN KADER İNSAN FİİLLERİ ve BÜYÜK GÜNAH HAKKINDA GÖRÜŞLERİ SEYYİD BEYİN KELAMİ GÖRÜŞLERİ ve HİLAFET HAKKINDA DÜŞÜNCELERİ CESSAS’IN NESİH ANLAYIŞI

DEVAMINI OKU